KOT PAMPASOWY

KOT PAMPASOWY

W 1782 roku gatunek ten opisał Juan Ignacio Molina, nadając mu naukową nazwę Felis colocolo.

Na temat przynależności systematycznej kota pampasowego istniało wiele nieporozumień. Nadawano mu rozmaite naukowe nazwy, w tym na przykład: Lynchailurus colocolo i Felis pajeros. Ostatecznie jednak postanowiono umieścić kota pampasowego razem z kotem argentyńskim i kodkodem w rodzaju Oncifelis, uwzględniając ich pokrewieństwo potwierdzone badaniami genetycznymi. W niektórych pozycjach polskiej literatury zoologicznej (np. Polskie Nazewnictwo Zoologiczne z 1968 roku i Słownik zoologiczny: ssaki) również wkradł się błąd i kota tego opisano dwukrotnie pod osobnymi nazwami: Felis pajeros i F. colocolo jako dwa różne gatunki.

Koty pampasowe występują w Ameryce Południowej: w Ekwadorze, Peru, Boliwii, Argentynie i południowej Brazylii oraz wyspowo w Chile.

Długość tułowia wraz z głową wynosi 53-70 cm, długość ogona – 27-35 cm; wysokość 30-35 cm; ciężar 3-4 kg.

U podgatunku z północnego zasięgu -Lync Fiailurus pajeros garleppi – żywo czerwonobrązowy deseń występuje na srebrzystoszarym tle. W innych regionach tło bywa brązowe do rdzawoszarego. Deseń z rozetkowatych plam i pręg na północy zasięgu jest rdzawobrązowy, ku południowi i zachodowi zasięgu staje się coraz bledszy; osobniki z zachodu mają czarne „skarpetki” sięgające do połowy wysokości nóg. Wydłużone włosy okrywowe są szczególnie długie wzdłuż grzbietu, na którym tworzą dającą się straszyć grzywę, miękką u osobników mieszkających w górach, a sztywniejszą u nizinnych.

Budowa ciała jest krępa. Koty pampasowe mniej przypominają gatunki z rodzaju Leopardus, a bardziej europejskiego żbika, są jednak mniejszych rozmiarów. U podgatunków północnych głowa jest szeroka i zaokrąglona, u tropikalno-równinnych i południowych węższa, przypominająca głowę oncilli. Uszy są większe niż u kotów z rodzaju Leopardus i bardziej spiczaste. Ich strona grzbietowa jest ciemnoszara lub czarna, pośrodku często nieco rozjaśniona.

Zróżnicowanie geograficzne kotów pampasowych jest tak duże, iż na podstawie badań okazów muzealnych zaproponowano ostatnio podział tego taksonu na trzy odrębne gatunki zamieszkujące izolowane od siebie obszary: Lynchailurus colocolo z terenu Chile, L. pajeros z terenu wysokich Andów, Ekwadoru i Peru aż do Patagonii oraz L. braccatus z ciepłych obszarów trawiastych i lasów subtropikalnych Brazylii.

Długość okresu ciąży wynosi 80-85 dni. W miocie rodzi się jedno do trojga kociąt. Jedyny osobnik, który został zbadany zaraz po urodzeniu, ważył 132 g. Jedyna poddana obserwacji samica osiągnęła dojrzałość w wieku 2 lat. W niewoli maksymalna długość życia wynosi 17 lat.

Koty pampasowe odżywiają się drobnymi ssakami, głównie gryzoniami (świnkami morskimi), a także naziemnymi ptakami. Są związane przede wszystkim z siedliskami trawiastymi i krzewiastymi, ale występują również na sawannach, zimnych półpustyniach, a także w górskich wilgotnych lasach. Nie ma ich natomiast w tropikalnych lasach deszczowych. Żyją na wschodnich i zachodnich stokach Andów do wysokości 5000 m n.p.m. O ich zachowaniu wiadomo niewiele. Uważa się, że prowadzą naziemny tryb życia, chociaż w ogrodach zoologicznych chętnie wypoczywają na gałęziach drzew. Na wolności są aktywne raczej w nocy, ale widywano je także w dzień.

Koty pampasowe były masowo zabijane w latach siedemdziesiątych, gdy rocznie eksportowano z Argentyny około 20 000 ich skór. Po 1988 roku handel ustał. Obecnie największym zagrożeniem dla tego gatunku jest przekształcanie pampasów w osiedla ludzkie i pastwiska.