LEW
Opisu gatunku dokonał w 1758 roku Karol Linneusz. Lwy były jednak znane ludziom od pradawnych czasów. Niezliczone postacie lwów pojawiały się w sztuce, literaturze, mitologii, w religiach, w historii. Lwa postrzegano jako istotę majestatyczną, władczą („król zwierząt”) i wojowniczą (heroizowanie agresji), o wręcz boskiej potędze (starożytny Egipt). W Europie od XII wieku postać lwa rozpowszechnia się w heraldyce, staje się symbolem odwagi i sity. Od greckiej nazwy „leon” powstają imiona własne Leon, Leonard, Lew i wiele innych. W głębokiej starożytności dostrzegano już socjalne predyspozycje tych kotów: były oswajane przez egipskich faraonów (m.in. Ramzes II udawał się na wojny w towarzystwie lwa) i hodowane przez asyryjskich królów. Równocześnie jednak lwy prześladowano i tępiono bezlitośnie, wyniszczając je całkowicie już w naszej erze z wielu obszarów, gdzie wcześniej występowały, m.in. w Europie i Azji.
W przeszłości lwy zasiedlały Wyspy Brytyjskie (przed 5 tysiącami lat), tereny dzisiejszej Holandii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Półwysep Bałkański, Azję Mniejszą, Rosję wraz z zachodnią Syberią, Środkowy Wschód i Indie. Na Cejlonie, jak się zdaje, nie występowały nigdy, choć lew widnieje w godle Sri Lanki.
Około 480 roku przed Chrystusem lwy w Grecji były pospolite i, jak podaje Herodot, zabijały wielbłądy należące do wojsk Kserksesa. Ponad sto lat później Arystoteles pisze, że lwy są w Grecji rzadkie. Ostatnie egzemplarze tego gatunku w Europie wyginęły między 80 a 100 rokiem naszej ery. Na terenie Izraela lwy wyginęły w XIII wieku – ale dalej ku wschodowi, na obszarze dzisiejszego Iraku, a także w Pakistanie, widywano je jeszcze w drugiej połowie XIX wieku, a w Iranie w pierwszej połowie wieku XX. Współczesny obszar występowania lwów ciągnie się w Afryce od Sahary ku południowi, a w Azji przetrwała tylko jedna populacja w lesie Gir na półwyspie Kathiawar.
Długość tułowia wraz z głową samców wynosi 170-190 cm, samic – 140-175 cm; długość ogona – 70-105 cm; wysokość 80-110 cm; ciężar samców – 150-250 kg, samic – 120-180 kg.
Ubarwienie tułowia i kończyn u osobników dorosłych jest płowożółte lub brązowe w różnych stopniach jasności; młode są cętkowane. U samców na policzkach i szyi, a u niektórych podgatunków również na barkach, łokciach i pod piersią, występuje ciemniejsza grzywa. Grzywa samca spełnia prawdopodobnie kilka funkcji: stanowi osłonę w trakcie wewnątrzgatunkowych walk oraz rozpoznawalną z daleka oznakę płci (może to być związane z kolonizacją przez te koty głównie otwartych terenów); a także wskaźnik kondycji osobnika. Przypuszcza się też, że rola grzywy u samców ma związek z ich wyjątkowym wśród kotów systemem socjalnym. Lwy są jedynymi kotami posiadającymi na końcu ogona brązowo-czarną kitkę. Również u samic na spodzie szyi i na piersi włosy są dłuższe.
Ciąża trwa 100-116 dni, najczęściej 105-108, w miocie rodzi się dwoje do czworga, wyjątkowo do siedmiorga młodych, które ważą około 1300 g; ssą one przez 6-7 miesięcy. Samice dojrzewają płciowo w wieku około 2 lat, a samce -3 lat, ale ich pierwszy sukces rozrodczy wiąże się z ustabilizowaniem pozycji socjalnej. Samcom z reguły udaje się uzyskać stały dostęp do grupy samic dopiero w wieku 4-5 lat. Samice, które pozostają w swojej rodzinnej grupie, rodzą po raz pierwszy w wieku 5 lat. Lwicom, które opuściły stado, przeważnie udaje się pomyślnie odchować potomstwo średnio w ósmym roku życia. Długość życia w naturze sięga 12-15 lat, w niewoli pod dobrą opieką – ponad 25 lat.
Głównym pokarmem lwów są średnie i duże ssaki kopytne, a przede wszystkim gnu, zebry, bawoły, oryksy, koby, impale, guźce. Lwy są jednak oportunistami pokarmowymi, więc w ich diecie można spotkać zarówno małe gryzonie, jak i młode nosorożce, hipopotamy oraz słonie. Te wielkie koty (zwłaszcza samce) odżywiają się też często padliną.
Wśród dzikich kotów lew jest gatunkiem o najwyżej rozwiniętym życiu społecznym. Oprócz nich jeszcze tylko gepardy żyją w grupach, ale ich organizacja jest inna niż u lwów.
Podstawową jednostką społeczną u lwów jest stado spokrewnionych ze sobą samic, które żyją razem przez większą część życia. Stado składa się średnio z 4-6 lwic, a największe grupy liczą nawet ponad 20 osobników. Członkowie stada często rozpraszają się, tworząc mniejsze podgrupy.