Rozród kotów

Rozród kotów. Warunkiem rozmnażania u kotów -podobnie jak u innych kręgowców – jest zapłodnienie komórek jajowych przez plemniki, do czego prowadzą godowe zachowania, a w ogrodach zoologicznych również sztuczne zaplemnienie. Liczba młodych w miocie u różnych gatunków kotów jest bardzo zmienna. Najsłabiej rozmnażają się takie koty jak oncilla czy margaj, które mają przeważnie jedno, rzadziej dwoje kociąt. Najwięcej młodych mają Iwy, gepardy i koty domowe – średnio ponad troje, ale zdarzają się też mioty po siedmioro i więcej młodych.

Wiele młodych ginie przed osiągnięciem dojrzałości. Najlepiej poznane pod tym względem są gepardy – spośród wszystkich młodych urodzonych w Parku Narodowym Serengeti przeżywa niecałe 5%. Młode giną zazwyczaj jeszcze przed opuszczeniem gniazda, padając ofiarą lwów i innych drapieżników. U lwów do 2 roku życia dożywa około 13% młodych – przyczyną ich śmierci jest nierzadko dzieciobójstwo dokonywane przez dorosłe samce. Do dzieciobójstwa dochodzi najczęściej wówczas, gdy samiec przejmuje stado samic po pokonaniu poprzednich „właścicieli”.

Samice lwów i gepardów mogą być zapładniane ponownie już w kilka dni po stracie potomstwa.

Terminy porodów bywają różne w zależności od strefy klimatycznej. W chłodnym klimacie najwięcej młodych rodzi się na początku sezonu wegetacyjnego, kiedy łatwiej jest zdobyć pokarm i zabezpieczyć młode przed zimnem. W klimacie tropikalnym porody rozłożone są równomiernie w ciągu całego roku. Wynika to m.in. z możliwości szybkiego zachodzenia w ciążę po stracie potomstwa. Szybkość przyrostu liczebnego zależy od liczby rui występujących u każdej samicy w ciągu roku. U większości lepiej poznanych gatunków kotów średnich, a także małych, samice są monoestryczne (jedna ruja w roku). Samice wielkich kotów przechodzą ruję rzadziej. Częstość rui wynika z długości okresu wychowywania młodych – teoretycznie samica może zajść ponownie w ciążę po usamodzielnieniu się potomstwa z ostatniego miotu. Są jednak od tego wyjątki i niektóre samice w populacji nie rozmnażają się każdego roku. Koty domowe są poliestryczne, zwłaszcza te, które przebywają w ustabilizowanych warunkach mieszkaniowych. Jedna kotka może wydać w ciągu roku 3 mioty. Ich śmiertelność jest jednak wysoka wskutek przegęszczenia osobników. Mając na uwadze zbyt szybkie tempo rozmnażania się kotów domowych, ich sympatycy powinni ograniczać, ze względów humanitarnych, liczbę poczęć środkami antykoncepcyjnymi i zabiegami chirurgicznymi.